Dossier: Ons koloniaal verleden

Auteur: Chris van der Heijden

ISBN: net

 Uitgever: DE GROENE AMSTERDAMMER

Verkrijgbaar bij nvt

Flaptekst

De koloniale geschiedenis van Nederland is ruim vier eeuwen oud. Het merendeel van die tijd werd door weinigen getwijfeld aan de juistheid en rechtvaardigheid van het Europese en dus ook Nederlandse optreden in den verre. Dat inzicht is in de afgelopen eeuw, ietsje langer, eerst langzaam, daarna sneller en in de afgelopen decennia radicaal omgeslagen. Op dit moment is er bijna niemand meer die het kolonialisme verdedigt, laat staan als ‘natuurlijk’ of rechtvaardig beschouwt. Integendeel, kolonialisme wordt met racisme en slavernij veelal in één adem genoemd én veroordeeld als een van de grote misdaden van het verleden.

Toch zijn er nog altijd heel wat historici (en anderen) die het moeilijk hebben met zo’n veroordeling, niet zozeer omdat ze het daarmee oneens zijn als wel omdat ze haar onhistorisch vinden. De veroordeling vindt immers plaats vanuit het altijd gemakkelijke ‘bij nader inzien’. Tegelijkertijd kunnen diezelfde personen onmogelijk ontkennen dat zo’n bij nader inzien de essentie is van geschiedschrijving. Een dilemma is het gevolg.

Het dilemma wordt vergroot doordat steeds duidelijker wordt dat kritiek op het kolonialisme en zijn begeleidingsverschijnselen, slavernij voorop, een lange geschiedenis kent. Te midden van de vele verheerlijkers van het koloniale optreden zijn er vanaf het allereerste moment enkelen geweest die anders dachten. Vanzelfsprekend is er ook altijd anders gedacht door degenen die ‘gekoloniseerd werden’; helaas zijn zij zelden in staat geweest het woord te nemen. Zij hebben dan ook nauwelijks geschreven sporen nagelaten. Het maakt de behoefte aan hun stem niet minder. Want na de dekolonisatie en door de internationale migratie is een samenleving ontstaan waarin de nazaten van de gekoloniseerden in het publieke debat hun stem opeisen. Geen verstandig mens ontkent nut, noodzaak en rechtvaardigheid daarvan. Tegelijkertijd is het niet eenvoudig die stem met historisch materiaal te schragen. Ook dat brengt weer een dilemma met zich mee.

#

Het is niet mogelijk om een reactie te plaatsen